Ел Президенті жариялаған басты міндеттердің бірі – әрбір қазақстандықтың әл-ауқаты, әр жанның қалаған өмір сүру деңгейіне қол жеткізуі, өз жоспарларын және армандарын жүзеге асыруға тең мүмкіндіктерге ие болатын әділетті мемлекет құру.
Осы мақсаттың орындалуында жеке тұлғаның күш-жігері де маңызды. Өйткені, біз білетіндей, еңбексіз сіз балық та аулай алмайсыз. Ал егер адамда белгілі бір білім, дарын, қа-білеттілік, берік ұстаным мен өз жоспарларын жүзеге асыруға деген ұмтылыс болса, онда мемлекет оған көмектесуге дайын. Өмірлік қиын жағдайға, қаржылық қиындықтарға тап болған, белгілі бір жағдайға байланысты тұрақты табысы жоқ адамдарға көмектесумен қатар,мемлекет өзін әлеуметтік ретінде көрсете отырып, осы жағдайда көмек көрсетеді, азаматтарға жұмыс ұсынып, сұранысқа ие мамандық алу мүмкіндігін береді, түрлі жәрдемақылар және т.б.төлейді.
Ал бұл жерде ұсынылып отырған көмекті ақылмен басқару, оны түптеп келгенде адамның аяғынан нық тұрып, өзінің береке-бірлігін қамтамасыз ете алуы, отбасының әл-ауқатын жақсарту, өз жайлылығы үшін жауапкершілікті жете сезінуі, масылдық ұстанымға бой алдырмауы маңызды.
Қазақстан Республикасының Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев айтқандай, атаулы әлеуметтік көмек «тек оған шынымен мұқтаж жандарға берілуі керек. Қазақстан шын мәнінде әлеуметтік мемлекет, бірақ бұл біз азаматтарды, әсіресе өскелең ұрпақ өкілдерін еңбек етпеуге, масылдыққа ынталандыру керек дегенді білдірмейді».
Өкінішке орай, бүгінде қоғамымыздың белгілі бір санаттарында, әлеуметтік және қайырымдылық көмек кейбір азаматтардың бірден-бір табыс көзіне айналған, ал оны алушылардың жағдайды өзгертуге ниеті жоқ. Бүгінде Қазақстанда өмірлік қиын жағдайға тап болған азаматтарға атаулы әл-еуметтік көмектің бірнеше түрі бар. Бұл қалыпты өмірді қамтамасыздандыруға бағытталған жәрдемақы, субсидиялар, жеңіл- діктер. Біраз уақыттан бері елімізде қиын жағдайдағы отбасыларға қолдау көрсету орталықтары жұмыс істеп, отбасыларға психологиялық, құқықтық, әлеуметтік, тұрғын үй көмегін көрсетіп, оң өзгерістерге негіз болуда. Бұл шараның қалай жүзеге асып жатқаны және тұрғындардың осы ықпал қадамдарын қалай қабылдауы туралы Зеренді аудандық отбасын қолдау орталығының жетекшісі Гүлзада Ақпаева әңгімелейді.
–Еліміздің барлық өңірлерінде отбасын қолдау орталықтары құрылып, жұмыс істеуде. Біздің басты мақсаттарымыз – неке мен отбасын сақтау, отбасындағы даулы мәселелерді шешу, қиын өмірлік жағдайға тап болған адамдар мен отбасыларға қолдау көрсету. Осы мақсатта Зеренді ауданы әкімінің өкімімен мобильді топ құрылып, оның жұмысына білім, денсаулық сақтау және ішкі істер ұйымдарының өкілдері белсенді қатысуда. Орталық ашылғаннан бері көмекке жүгінген отбасылардағы түрлі мәселелерді шешуге көмектесу жұмыстары жүргізілуде. Тұрғын үй мәселесі, үйлердің жылу жүйесін жөндеу және жұ-мысқа орналасу, денсаулық жағдайы мен мүгедектікті тіркеу, «Жаппай оқыту» бағдарламасы бойынша көмек көрсетуге көмектесу, тіпті нарколог дәрігердің «Д» есептен шығару мәселесі де бар, -дейді Гүлзада Серікқызы.
Гүлзада Ақпаева келесі статистикалық мәліметтерді келтірді: 2024 жылдың маусым-желтоқсан аралығында барлығы 55 отбасы тексерілді, оның 49-ы мобильді топтың қатысуымен, 6-ы онсыз. Алты адам жұмысқа орналастырылды, 36 отбасына заңгерлік кеңестер берілді, 35 іске психологиялық, 4 іске медиациялық көмек көрсетілді. Сонымен қатар, «Жаппай оқыту» бағдарламасы бойынша аз қамтылған, көп балалы отбасылардың тоғыз баласына тегін тамақ берілді; жеті жанұяға қайырымдылық көмек көрсетілсе, тағы үш отбасыға баспана алуға көмек көрсетілді. Игі істердің тізбесін жалғастыруға болады.
Мобильді топ мүшелері мен Орталық басшысы өз өкілеттіктерін жүзеге асыру барысында түрлі жағдайларға тап болады.
– Халыққа нақты қолдау көрсетіліп, біздің еңбегіміздің, мемлекеттің қолдауының бекер емес екенін көру өте қуанышты. Белгілі бір кезеңде «табан астынан» табылып, нақты көмек алған көптеген отбасылар өз мәселелерін өз бетінше шешіп, өмір салтын өзгертеді, -дейді Г.Ақпаева. – Бірақ, өкінішке орай, жеке азаматтар мемлекеттен үнемі қолдау күтіп, жұмыс істегісі келмейтін, жаман әдеттерден бас тартқысы келмейтін, балаларын өсіргісі келмейтіні кері көзқарастар да байқалады.Біз мұндай адамдарға ерекше көңіл бөлеміз, ол-арға барлық заңды құралдармен ықпал етуге тырысамыз. Әсіресе, салқын, қараусыз, тазаланбаған үйді, ата-аналық парызын ұмытқан мас әке мен шешені көргенде балаларды аяймын. Осындай қамқорлыққа алынғандардың тұрмыстық жағдайын сараптау қорытындысы бойынша Орталық мамандары, «есін жиған» және дұрыс жолға қайтару мақсатында жұмыс істемейтін бес отбасының жағдайын қарау туралы аудан әкімдігі жанындағы кәмелетке толмағандар істері жөніндегі комиссияға өтініштер жолдады. Өйткені, жұмыс істемейтін отбасылар мен осындай отбасында тұратын балалар бақытты бола алмайды. Ал әділ мемлекет құруда отбасы институтын нығайту, әрбір «қоғам бірлігінің» өмір сүру деңгейі мен сапасын арттыру өте маңызды.
Светлана КИМ.